خبرگزاری «حوزه» اشاره؛ انتشار برخی آمار به ویژه در حوزه مسایل اجتماعی گرچه نگران کننده است اما می تواند ضریب هوشیاری و حساسیت جامعه را بالا ببرد و همین مسئله ، دستاورد کمی نیست.
چندی پیش آماری از سازمان پزشکی قانونی منتشر شد مبنی بر این که تنها در 10ماهه نخست سال گذشته نزدیک به 511 هزار نفر به دلیل جراحت در نزاع به پزشکی قانونی مراجعه کردند و این یعنی آن که روزانه چیزی در حدود 1700 فقره نزاع منجر به جراحت در کشور رخ می دهد!
اپیدمی کاملاً خطرناک!
از این منظر به هیچ وجه اغراق نیست اگر بگوییم در وضع فعلی تنش و نزاع در سطح اجتماع به یک اپیدمی تبدیل شده ، به طوری که گاه کوچک ترین برخورد لفظی یا حتی اختلاف سلیقه می تواند بستر ساز یک نزاع خیابانی گردد و در این میان بد نیست بدانیم که بر اساس آمارهای مستند ناجا، فحاشی عامل 24 درصد همین نزاع ها می باشد.
واقعیت غیرقابل انکاری که وجود دارد این است که متاسفانه این روزها بنا به دلایل متعدد اقتصادی، فرهنگی و غیره، آستانه تحمل افراد به طرز محسوسی کاهش یافته به طوری که خروجی این سیر نزولی را می توان در آمار بالای پرونده های قضایی و نیز درگیری های خیابانی جستجو کرد، ضمن آن که نبود آرامش و سعه صدر در برخورد با ناملایمات در افزایش محسوس آمار پرونده های طلاق در محاکم کشور نیز کاملاً محسوس بوده است.
عواملی که باعث پرخاشگری و نابردباری می شود
حجت الاسلام محمد داوری ، جامعه شناس و عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه دانشگاه در پاسخ چرایی این مساله ابراز داشت: منفعت محوری شخصی، توقعات زیاد ، عدم آگاهی لازم، غرور و تکبر، تربیت ناصحیح خانوادگی و اجتماعی از جمله عواملی است که در رشد پرخاشگری و ناسازگاری چه در محیط خانواده و چه در اجتماع اثرگذار بوده و آن را تشدید نموده است.
بازگشت به آموزه های دینی، چاره کار است
وی درمان این مساله را تقویت فرهنگ و اخلاق به ویژه آموزه های دینی در زندگی های فردی و اجتماعی عنوان کرد و افزود: آنچه مهم و بایسته است این که ما در اصلاح سبک زندگی و رفع این گونه آسیب ها و ایرادات به آموزه های دینی و قرآنی بازگردیم چرا که خداوند متعال برای موفقیت و سعادت ما در دنیا و آخرت، بهترین و کامل ترین دستورالعمل های زندگی را ارایه داده است.
این استاد حوزه ودانشگاه خاطرنشان کرد: ما در تحقق اهداف مورد نظر در سبک زندگی اسلامی، نیازمند نهادینه کردن اعتقادات و اصول در وجود فرد هستیم همان طور که در آیات و روایات نورانی ما به این مهم اشاره شده است.
درسی که باید از امام هفتم گرفت
حجت الاسلام و المسلمین داوری با اشاره به ایام شهادت امام کاظم(ع) گفت: درسی که ما می توانیم به طور خاص از این امام همام بگیریم این است که هر چه بیشتر و بهتر در مسیر تقویت سعه صدر و خویشتن داری و ارتقای سطح آستانه تحمل خود بکوشیم.
وی با اشاره به این که برای مقابله با پرخاشگری نیاز به مراجعه به قرآن و عترت و بهره گیری از آموزه های نورانی آن ها داریم، افزود: بی شک فردی که خود را مطابق با سبک زندگی قرآنی و اهل بیتی کند، در برابر رفتارهای نادرست دیگران ، نه تنها حالت تدافعی و پرخاشگرانه نداشته بلکه همواره رویکرد اصلاحی را در مراودات اجتماعی خود در دستور کار قرار می دهد.
رویکرد قرآنی در مقابله با یک آفت اجتماعی
عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ابراز داشت: اساساً رویکرد قرآن کریم در تربیت جوامع انسانی و هدایت بشریت نیز همین گونه است، کما این که ما بهترین مدل اصلاح سبک زندگی را در عصر پیامبر(ص) در زمانه عرب جاهلی می دانیم که ایشان با اخلاق حسنه والای خویش توانستند رفتارهای به شدت ضد انسانی و ضداخلاقی، مردمان جزیره العرب دوران جاهلیت را اصلاح کرده و از همین افراد انسان هایی با ویژگی های برتر اخلاقی و انسانی بسازند که در راه خدا و دین او آماده هر گونه ایثار و جان فشانی بودند.
سبک زندگی دینی را بشناسیم و عمل کنیم
این محقق و نویسنده حوزوی با اشاره به این که ما باید به تعالیم برآمده از قرآن و احادیث و روایات ناب ائمه اطهار(ع) باز گردیم و در این باره هم مسئولان و هم مردم می بایست چنین رویکردی داشته باشند، اظهار داشت: از آن جا که شریعت مقدس اسلام برای لحظه لحظه عمر ما برنامه دارد، لذا ما باید جزییات مربوط به سبک زندگی اسلامی را از آموزه های دینی استخراج کرده و آن ها را مورد عمل قرار دهیم.
با سعه صدر، بهتر زندگی کنیم
حجت الاسلام جوادی نیا، استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم نیز با اشاره به این که لازمه ارتقای سطح آستانه تحمل در زندگی خانوادگی، داشتن سعه صدر و تنش زدایی مدبرانه در روابط فی مابین است، خاطرنشان کرد: بی شک بداخلاقی، برخوردهای عجولانه و شتابزده، تندی کردن و تخریب شخصیت همدیگر نه تنها مشکلی از افراد جامعه حل نمی کند بلکه چه بسا آن را هم تشدید نماید به خصوص در محیط خانه و روابط زناشویی که این مساله بغرنج تر هم می شود.
خشم و غضب؛ کلید تمام بدی ها
وی افزود: غضب و عصبانیت در بروز مشکلات طرفینی و تشدید آن ها، نقش کم نظیری دارد، تا آن جا که در آموزه های اسلامی از آن به عنوان " کلید تمام بدی ها" و همچنین "فاسد کننده ایمان" نام برده شده و لذا می بینیم که مولی الموحدین علی (ع) ضمن تقبیح غضب و خشم می فرماید:«انسان عصبانی از ما نیست».
از منازعات و تنش های بی حاصل بپرهیزیم
این استاد و محقق حوزه گفت: بی تردید پرداختن به منازعات بی حاصل، جر و بحث های بیهوده و بگومگوهای بی ثمر و کم اهمیت از جمله مهم ترین آفت های زندگی اجتماعی و خانوادگی است که در صورت بی توجهی به آن، تبدیل به یک عادت و رویه زشت شده و فضای اجتماع و خانواده را به شدت مسموم و آلوده می کند.
نسل جوان را با سبک زندگی اسلامی آشنا کنیم
وی در خاتمه بیان داشت: در هر صورت ما باید بتوانیم آموزه های دینی به ویژه در محدوده سبک زندگی را برای آحاد مردم جامعه به خصوص نسل جوان به خوبی معرفی و آموزش دهیم تا به تدریج این مسایل در وجود فرد نهادینه شده و همواره و در هر شرایطی مورد عمل از سوی او قرار گیرد که اگر این طور شد، آن وقت فرد در برای خداوند متعال، کاملاً متواضع و خاشع می شود و از سویی توقعات او پایین آمده و در برخوردها و مناسبات اجتماعی، هیچ گاه خود را از دیگران برتر ندیده و لذا روحیه پرخاشگرانه و عصبی هم نخواهد داشت.
گزارش از: سید محمد مهدی موسوی